طب ایرانی ،اسلامی،محلی

در خاطرات کودکی، حدود پنجاه سال پیش، شاهد مداوای سرطان سینه یکی از بستگان بودم. ابتدا با گوشت گنجشک درمان شد که بی‌اثر بود. سپس طبیبی دیگر با استدلال "نجس را با نجس از میان می‌برند"، گوشت موش را تجویز کرد که ظاهراً مؤثر واقع شد.

چندی پیش، یکی از محققین طب سنتی نیز تجربه مشابهی از استفاده از گوشت توله سگ برای درمان سرطان در عشایر مغان نقل کردند، با همان منطق "نجس با نجس".

این وقایع یادآور اصل "شبیه، شبیه را در خود حل می‌کند" در شیمی، ضرب المثل "کبوتر با کبوتر"، آیه "الْخَبِیثاتُ لِلْخَبِیثِینَ..." در قرآن و احادیثی از حضرت علی (ع) است که بر گرایش هر چیز به جنس خود تاکید دارند.

به نظر می‌رسد طبیبان سنتی بر این باور بودند که برای دفع عامل "ناپاک" مانند عفونت یا تومور، باید از عامل "ناپاک" دیگری بهره جست تا آن را جذب و خارج کند. احتمالاً سرطان و عفونت را نوعی پلیدی می‌دانستند که با نزدیک ساختن ماده‌ای نجس مانند گوشت موش یا سگ، زمینه خروج آن فراهم می‌گردد.

اگرچه این نگرش با علم پزشکی نوین سازگار نیست، اما آیا در پس این باورهای کهن، نکاتی برای تحقیقات علمی آتی نهفته است؟

این روایت، یادآور تلاش‌های انسان در طول تاریخ برای مقابله با بیماری‌هاست. امروزه علم پزشکی روش‌های مؤثرتری ارائه داده، اما بررسی باورهای گذشتگان نیز می‌تواند آموزنده باشد. امید است این یادداشت زمینه‌ای برای تبادل نظر و تحقیقات بیشتر فراهم آورد.

#طب_سنتی #درمان_سنتی #سرطان_سینه #درمان_عفونت #داستان_واقعی #باورهای_قدیمی #جذب_مشابه #گوشت_موش #توله_سگ #طب_محلی #تحقیقات_علمی

در طب سنتی، همه از سودا به عنوان یکی از اخلاط چهارگانه نام می‌برند. اما چیزی که عجیب است، توصیفات قدما از رنگ و طعم سوداست! 

آیا واقعاً روزگاری سودا را می‌شد دید و چشید؟

 این تناقض عجیب را در ادامه بررسی می‌کنیم.

🔹 "همه از اخلاط اربعه (سودا، دم، بلغم، صفرا) صحبت می‌کنند، اما آیا تا به حال فکر کرده‌اید که آیا واقعاً می‌توان سودا را دید یا مزه کرد؟ اخوینی، پزشک بزرگ قرن چهارم، در کتاب «هدایه المتعلمین» ادعا کرده که سودا رنگ و طعم مشخصی دارد! اما آیا امروزه هیچ استاد طب سنتی این ادعا را تأیید می‌کند؟"

۱. تناقض در تعریف سودا از دیدگاه قدما

• اخوینی در قرن چهارم هجری در کتاب «هدایه المتعلمین» نوشته:

  "سودا طعمی ترش دارد، رنگش تیره رنگ و خاکستری و در واقع سیاه است."

• این یعنی سودا با حس چشایی و بینایی قابل تشخیص بوده!
• اما آیا امروزه هیچ پزشک طب سنتی ادعا می‌کند که سودا را دیده یا مزه کرده است؟

۲. آیا سودا واقعاً ملموس است؟

• اگر سودا مزه و رنگ دارد، چرا امروزه کسی آن را مستقیماً مشاهده نکرده؟
• آیا این تعریف استعاره‌ای است یا واقعاً اخلاط را می‌شده با حواس درک کرد؟

۳. نقدی بر درک امروزی از اخلاط

• به نظر می رسد بسیاری از اساتید فعلی طب سنتی سودا را یک مفهوم انتزاعی می‌دانند، نه یک ماده فیزیکی.چرا که ما تاکنون طبیبی ندیده ایم  که در جلوی دوربین ، سودا را به نمایش بگذارد و یا آنرا مزمزه کند.
• آیا ممکن است اخوینی و دیگران از تشبیهات ادبی استفاده کرده باشند؟

سوال اساسی:
اگر سودا واقعاً رنگ و طعم دارد، چرا امروزه هیچ پزشک طب سنتی ادعا نمی‌کند که آن را دیده یا چشیده است؟
🔸 "به نظر می‌رسد درک ما از سودا در طول تاریخ به دلیل  عدم فهم کتب طب سنتی و یا عدم مراجعه به منابع دست اول ،دچار تحول منفی و پسرفت شده است."

نظر شما چیست؟

سودا #طب_سنتی #اخوینی #تاریخ_پزشکی #اخلاط_اربعه
# شکیبا

در دوران نوجوانی،در ایام زمستان که برف ❄️  شدیدی در اردبیل می بارید و اگر کسی خودرویی داشت تا پایان زمستان دیگه نمی توانست اونو از کوچه های بسته شده با برف خارج کند مگر اینکه شهرداری کوچه ها رو برف روبی کند که البته نمی کرد و الان هم نمی کنه ،به خاطر تردد به مدرسه با پای پیاده ،انگشتان پای من ، شاید به خاطر سرمازدگی ،دچار خارش شدید و غیر قابل تحملی می شد بطوریکه حتی ساعتها انگشتان پاهام رو، روی پرزهای فرش می کشیدم تا از خارش بیفتد و موفق نمی شدم و حتی بعضی وقتها انقدر این خارش شدید بود که با تیغ ریش تراشی ،می افتادم به جون انگشتان پام و اونا رو با تیغ خراش می دادم تا خون جاری می شد و اندکی حس آرامش بهم دست می داد.

یادمه برای درمان برادر بزرگم ، از داروخانه پرمنگات و یا مرکورکروم ( همان دواگلی) می گرفت (متاسفانه دقیق یادم نیست کدومش بود) و والده اونو با آب گرم در یک تشت می ریخت و پاهامو در اون قرار می دادم.این باعث کاهش خارش در پاهام می شد.

الان که داشتم این مطلب رو می نوشتم ،کنجکاو شدم و راجع بهشون تحقیق کردم ،دیدم این دو دارو که الان تقریبا از رده خارج شده اند خاصیت ضد میکروبی و ضد قارچی داشته اند و چون احتمالا به دلیل مرطوب بودن همیشگی کفشها در اون دوران،احتمال وجود فضای قارچ داخل کفش زیاد بوده،انگشتان پام دچار قارچ شده و این داروها اونارو از بین می بردند.

# دواگلی

#اردبیل

#عفونت های قارچی

#شکیبا

سلام.وقت بخیر 

امروز به نکته ای در خصوص حجامت کودکان و نوزادان در کتاب خفی علایی برخورد کردم که به نظرم مهم امد؛ لذا لازم دیدم با عزیزان حاضر در گروه به اشتراک بگذاریم.

جرجانی می گوید:

كودكان را تا از شير باز نكنند بی ‏ضرورتى سخت، حجامت نكنند، و از پس آن تا ضرورت نباشد نشايد؛ از بهر آنكه ضعيف شوند، و بر آن ضعف بمانند.        

   جرجانی، خفى علائى (خف علائى يا الخفية العلائية)، متن، ص:  65

مفهوم مطلب بالا این است که حجامت کودکان بویژه نوزادان در طب سنتی ممنوع است مگر به خاطر وضعیت بسیار ویژه و خطرناک.

لطفا کودکان و نوزادان را دم تیغ حجامان قرار ندهیم.

لازم به ذکر است حجام یا همان کسی که حجامت می کنه الزاما طبیب نبوده و حق دخالت در امور درمانی را ندارد.

#حجامت

#کودک 

مقدمه:

در دنیای کهن طب سنتی ایرانی، گنجینه‌ای از دانش نهفته است که همچنان می‌تواند راهگشای سلامتی باشد. استاد برجسته، اسماعیل ناظم، با کنکاش در متون اصیل این طب، 17 قانون بنیادین را در حوزه دارو و داروسازی شناسایی کرده‌اند. یکی از مهم‌ترین این اصول، قانون مراعات زمان و مکان است که درک آن برای هر فعال و علاقه‌مند به طب سنتی ضروری است. این قانون به ما یادآوری می‌کند که نسخه‌های شفابخش دیروز، لزوماً درمانگر دردهای امروز نیستند.

اصل اساسی: انطباق با شرایط کنونی و محیطی

قانون مراعات زمان و مکان در طب سنتی (Traditional Iranian Medicine) به این معناست که تجویز دارو و انتخاب روش درمانی باید با در نظر گرفتن شرایط زندگی کنونی افراد و ویژگی‌های محیط جغرافیایی و اقلیمی آن‌ها صورت پذیرد. این اصل بر دو پایه استوار است:

چرا "زمان" مهم است؟ (تغییرات در طول تاریخ)

• سبک زندگی دگرگون شده: نوع تغذیه، میزان تحرک و الگوهای زندگی انسان‌ها نسبت به گذشته تغییرات اساسی کرده است. غذاهای سبک دیروز ممکن است برای سبک زندگی کم‌تحرک امروز سنگین باشند.
• تفاوت در بنیه و تحمل: قدرت بدنی و توانایی تحمل داروها در طول زمان و به دلیل تغییرات تغذیه و فعالیت، متفاوت شده است. دوزهای بالای دارو که در گذشته تجویز می‌شد، ممکن است برای افراد امروزی مناسب نباشد.

چرا "مکان" اهمیت دارد؟ (تأثیر جغرافیا و اقلیم)

• تنوع خواص گیاهان دارویی: مواد موثره و خواص درمانی گیاهان بسته به منطقه‌ای که در آن رشد می‌کنند (نوع خاک، آب و هوا) متفاوت است. برای مثال، میزان تیمول در آویشن کوهستانی با آویشن دشت تفاوت دارد. (تأیید شده در علم نوین فارماکوگنوزی)
• تأثیر محیط بر مزاج افراد: مزاج و وضعیت جسمانی افراد تحت تأثیر مستقیم محیط زندگی و شرایط آب و هوایی قرار دارد. یک نسخه واحد نمی‌تواند برای فردی ساکن در روستا با بنیه قوی و فردی شهرنشین با سبک زندگی متفاوت، به طور یکسان مؤثر باشد.

کاربرد عملی قانون مراعات زمان و مکان:

این قانون به ما می‌آموزد که در تجویزات طب سنتی امروز باید:

• مزاج فرد را در شرایط کنونی زندگی او ارزیابی کنیم.
• به سبک زندگی، نوع تغذیه و میزان فعالیت بدنی فرد توجه نماییم.
• محل زندگی و شرایط اقلیمی فرد را در نظر بگیریم.
• از دانش تفاوت خواص گیاهان در مناطق مختلف آگاه باشیم.
• در صورت لزوم، در دوز داروها تجدید نظر کنیم.

نتیجه‌گیری:

قانون مراعات زمان و مکان، یک اصل کلیدی در طب سنتی است که بر پویایی این دانش و ضرورت انطباق آن با شرایط متغیر زمان و مکان تاکید دارد. با درک و به کارگیری این قانون، می‌توان اثربخشی تجویزات طب سنتی را در عصر حاضر به حداکثر رساند.

با احترام #طب_سنتی_ایرانی #قانون_مراعات_زمان_و_مکان #استاد_اسماعیل_ناظم #دارونامه_طوبا #تغییرات_سبک_زندگی #تاثیر_اقلیم #خواص_گیاهان_دارویی #مزاج_شناسی #بهین